فشار خون بالا یا هایپرتنشن، در صورتی که درمان نشود، می تواند یک وضعیت خطرناک باشد. این بیماری می تواند شما را در معرض خطر سکته مغزی، نارسایی قلبی، نارسایی کلیه و برخی بیماری های دیگر قرار بدهد. پس لزوما دانستن علائم فشار خون بالا از اهمیت بالایی برخوردار است. 

اقداماتی مانند تغییر رژیم غذایی، ورزش منظم و مصرف برخی داروها، می تواند به شما کمک کند فشار خون خود را در محدوده طبیعی نگه دارید.

فشار خون بالا چیست؟

فشار خون در واقع نیرویی است که خون پمپاژ شده توسط قلب به دیواره رگ ها وارد می کند. فشار خون بالا به این معنی است که فشار وارد شده به دیواره رگ های خونی، به طور مداوم بالاتر از حد طبیعی است. فشار خون بالا اغلب “قاتل خاموش” نامیده می شود. زیرا ممکن است درحالی که از آن اطلاع ندارید، به بدن شما آسیب برساند.
 
فشار خون با دو عدد (به صورت یک کسر) اندازه گیری می شود. عدد بالایی که به آن فشار خون سیستولیک گفته می شود، فشار خون هنگام ضربان یا انقباض قلب را نشان می دهد و عدد پایینی که فشار خون دیاستولیک نامیده می شود، فشار خون در زمان استراحت قلب (بین ضربان ‌ها) را نشان می دهد. 

به عنوان مثال، فشار خون 70/110 در محدوده طبیعی است، اما فشار خون 85/135 مرحله 1 فشار خون بالا (خفیف) محسوب می شود. در جدول زیر مراحل فشار خون و اندازه فشار خون در هر مرحله نشان داده شده است:

فشار خون طبیعی

زیر 80/130 میلی متر جیوه

فشار خون بالا مرحله 1 (خفیف)

130 تا 139، یا فشار خون دیاستولیک بین 80 تا 89 میلی متر جیوه

فشار خون بالا مرحله 2 (متوسط)

90/140 میلی متر جیوه یا بالاتر

فشار خون بالا مرحله 3 (بحرانی)

120/180 میلی متر جیوه یا بالاتر

علائم فشار خون بالا در زنان 

انواع فشار خون بالا

دو نوع فشار خون بالا (هایپرتنشن) وجود دارد:

1_ فشار خون اولیه (یا فشار خون اساسی)

این بیماری شایع ترین نوع فشار خون بالا است و علت آن می تواند بالا رفتن سن و عادات ناسالم (مثل ورزش نکردن) باشد.

2_ فشار خون ثانویه

علت این نوع فشار خون بالا می تواند مشکلات و بیماری های مختلف (مثل مشکلات کلیوی یا هورمونی) و یا مصرف برخی از داروها باشد.

عوارض فشار خون بالا 

فشار خون بالا در صورت عدم درمان، ممکن است منجر به عوارض زیر و ابتلا به بیماری های خطرناک شود، از جمله:

به یاد داشته باشید، اینها علائم نیستند، موارد ذکر شده عوارض فشار خون بالا هستند. فشار خون بالا یک بیماری بدون علامت است به جز در شدیدترین حالت آن که به عنوان بحران فشار خون بالا (فشار خون بالا با سردرد) شناخته می شود. وقتی فشار خون به 180 یا بالاتر برای سیستولیک (عدد بالا) یا 110 یا بالاتر برای دیاستولیک (عدد پایین) رسید، فوراً برای درمان فوری پزشکی تماس بگیرید.

افرادی که فشار خون آنها بالاتر از 140/90 میلی متر جیوه است، اغلب به بیمارانی تبدیل می شوند که برای مشکلات جدی قلبی عروقی تحت درمان قرار می گیرند. این باریک شدن باعث می شود که مواد چرب آسان تر ایجاد شود. این باریک شدن و آسیب به شریان های پوشاننده قلب یا مغز می تواند باعث حمله قلبی یا سکته مغزی شود.

علائم فشار خون بالا چیست؟

فشار خون بالا اغلب هیچ گونه علائمی ایجاد نمی کند. مگر اینکه به مراحل شدید و خطرناک برسد. به همین دلیل، بسیاری از افراد نمی دانند که به این بیماری مبتلا هستند. بهترین راه برای آگاهی از ابتلا به فشار خون بالا، اندازه گیری فشار خون است. فشار خون خود را مرتبا اندازه گیری کنید تا بتوانید با ایجاد برخی تغییرات، از فشار خون بالا پیشگیری کرده و یا آسیب ناشی از آن را به حداقل برسانید. 

🔔 فشار خون بسیار بالا می تواند علائم خاصی داشته باشد که باید به آنها توجه کنید. از جمله:

عوامل خطر فشار خون بالا چیست؟

عوامل مختلفی می تواند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهند. از جمله:

تشخیص فشار خون بالا 

برای تشخیص این بیماری، پزشک ابتدا از یک دستگاه فشار سنج برای اندازه گیری فشار خون شما استفاده می کند. سپس در صورت بالا بودن فشار خون، ممکن انجام آزمایشات بیشتری را درخواست بدهد. این آزمایشات می تواند شامل آزمایش خون، آزمایش ادرار، بررسی فعالیت الکتریکی قلب یا الکتروکاردیوگرام (ECG) و… باشد. انجام این آزمایشات می تواند به پزشک در تشخیص مشکلات ثانویه ناشی از فشار خون بالا نیز کمک کند.

در صورت ابتلا به فشار خون بالا چه کاری باید انجام بدهم؟

خوشبختانه، اقداماتی وجود دارد که با رعایت آن ها می توانید به طور طبیعی و بدون مصرف دارو، فشار خون خود را کنترل کنید. در صورت ابتلا به فشار خون بالا، پزشک ممکن است موارد زیر را به شما توصیه کند:

رژیم غذایی برای فشار خون بالا

داشتن یک رژیم غذایی سالم می تواند به کنترل این بیماری و یا کاهش خطرات ناشی از آن کمک کند. در ادامه برخی از رایج ترین توصیه های رژیم غذایی برای افراد مبتلا به فشار خون بالا ذکر می شود:

مرحله یک:

مواد غذایی را مصرف کنید که چربی، نمک و کالری کمتری دارند. مثل شیر بدون چربی یا کم چرب، سبزیجات و میوه های تازه، برنج و غلات سبوس دار و… (می توانید از پزشک خود بخواهید فهرست دقیق تری از مواد غذایی کم چرب و کم نمک را به شما بدهد)

مرحله دو:

برای خوش طعم کردن غذاها می توانید به جای نمک، از برخی ادویه جات مانند دارچین و زنجبیل، گیاهانی مثل آویشن و رزماری، و طعم دهنده های طبیعی مانند سرکه، آبغوره و… استفاده کنید. توصیه می شود مصرف نمک در رژیم غذایی کمتر از 1500 میلی گرم در روز باشد. فراموش نکنید که بیشتر غذاهای رستورانی (به خصوص فست فودها) و همچنین بسیاری از غذاهای فرآوری شده و منجمد، حاوی مقادیر زیادی نمک هستند.

مرحله سه:

از مصرف مواد غذایی پرچرب یا سرشار از سدیم خودداری کنید. مانند کره و مارگارین، سس های سالاد، گوشت های چرب، محصولات لبنی شیر کامل، غذاهای سرخ شده، غذاهای فرآوری شده یا فست فودها و تنقلات شور و…

مرحله چهار:

پتاسیم یکی از مواد معدنی مهم است که به دفع سدیم اضافی بدن کمک می کند و به این ترتیب، باعث کاهش فشار خون می شود. از پزشک خود بپرسید که آیا باید مصرف پتاسیم را در رژیم غذایی خود افزایش دهید یا خیر.

مرحله پنجم:

می توانید در مورد رویکردهای رژیمی برای توقف فشار خون بالا (DASH) با پزشک خود صحبت کنید. رژیم غذایی DASH بر مصرف میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل و همچنین کاهش مصرف سدیم تاکید دارد. از آنجایی که رژیم غذایی DASH سرشار از میوه ها و سبزیجاتی است که به طور طبیعی سدیم کمتری نسبت به مواد غذایی دیگر دارند، این رژیم کاهش مصرف نمک و سدیم را برای شما راحت تر می کند.

آیا فشار خون بالا بر بارداری تأثیر می گذارد؟

ابتلا به فشار خون بالا تقریبا 10 درصد از بارداری ها را دچار مشکل می کند. فشار خون بالا در دوران بارداری انواع مختلفی دارد و می تواند خفیف و یا خطرناک باشد. فشار خون بالا در دوران بارداری چند حالت دارد که عبارتند از:

1_ فشار خون مزمن

فشار خون بالا قبل از دوران بارداری

2_ فشار خون بارداری

فشار خون بالا در اواخر دوران بارداری

3_ پره اکلامپسی

این بیماری یک وضعیت خطرناک است که معمولا در نیمه دوم بارداری ایجاد می شود و منجر به فشار خون بالا، دفع پروتئین در ادرار و تورم عمومی بدن می شود. این بیماری می تواند سایر اندام های بدن را نیز تحت تاثیر قرار بدهد و باعث تشنج (اکلامپسی) شود.

4_ فشار خون مزمن همراه با پره اکلامپسی

زنان بارداری که فشار خون مزمن دارند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به پره اکلامپسی هستند.

دکتر نادر افشاری متخصص قلب و عروق در تهران 

2.5/5 - (98 امتیاز)

فهرست مطالب

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟

2.5/5 - (98 امتیاز)
پرسش از دکتر