قرص چربی خون آتورواستاتین متعلق به گروهی از داروها به نام استاتینها است. اگر کلسترول خون شما بالا باشد، این قرص برای پایین آوردن آن تجویز میشود. این دارو که با نام لیپوتین و لیپتور نیز عرضه می شود برای جلوگیری از بیماری های قلبی، مانند حملات مغزی و قلبی نیز استفاده میشود.
اگر سابقه خانوادگی بیماری قلبی یا بیماری مزمن مانند دیابت نوع 1 یا 2 و یا آرتریت روماتوئید دارید، ممکن است پزشک برای شما قرص آتورواستاتین با دوزهای 10 ،20 یا 40 تجویز کند. آتورواستاتین با نام تجاری لیپیتور نیز خوانده میشود.
آتورواستاتین 20
بهترین زمان مصرف قرص آتورواستاتین یا لیپوتین
معمولا آتورواستاتین روزی یکبار استفاده میشود. این دارو به صورت قرص خوراکی و قرص جویدنی (برای کسانی که در بلع داروها مشکل دارند) در بازار موجود است. به شرطی که زمان روزانه آن مشخص باشد و تغییر نکند، میتوانید هر زمانی که میخواهید آن را مصرف کنید.
گاهش اوقات پزشکان مصرف آن را در عصرها توصیه میکنند. به این دلیل که بدن شما بیشترین کلسترول را در شب میسازد. اگر مطمئن نیستید که چه زمانی داروی خود را مصرف کنید، با داروساز یا پزشک خود مشورت کنید. این دارو معده را ناراحت نمی کند، بنابراین میتوانید آن را با غذا یا بدون غذا مصرف کنید.
قرص آتورواستاتین را با یک لیوان آب کامل ببلعید. اگر قرص های جویدنی به شما داده شده است، میتوانید آنها را بجوید یا با یک لیوان آب آن را کامل ببلعید. حتی اگر حس میکنید که خوب شده اید، به مصرف دارو ادامه دهید، زیرا از مزایای این دارو در سلامتی هم باید استفاده کنید. اکثر بیماران با کلسترول بالا هیچ علامتی ندارند.

عوارض قرص آتورواستاتین
این عوارض در بیش از 1 نفر از هر 100 نفر اتفاق میافتد و نسبتا شایع هستند. برخی از عوارض جانبی ممکن است بعد از چند روز اول بهبود یابد، زیرا بدن شما به دارو عادت میکند. به مصرف دارو ادامه دهید، اما اگر عوارض جانبی زیر شما را آزار میدهد یا از بین نمیرود با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید
- احساس بیماری (حالت تهوع) یا سوء هاضمه
- سردرد
- درد در کمر یا مفاصل شما
- خون دماغ شدن
- گلو درد
- علائم شبیه سرماخوردگی، مانند آبریزش بینی، انسداد بینی یا عطسه
- یبوست یا باد شکم
- اسهال
- دردهای عضلانی، حساسیت در لمس یا ضعف غیر قابل توضیح را بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
عوارض جانبی جدی آتورواستاتین
عوارض جانبی جدی هنگام مصرف قرص آتورواستاتین نادر است و در کمتر از 1نفر از هر 1000 نفر اتفاق میافتد. اگر هر یک از علائم زیر در شما ایجاد شد مصرف را متوقف کرده و با پزشک خود تماس بگیرید:

- درد عضلانی، حساسیت به لمس، ضعف یا گرفتگی عضلات. این علائم ممکن است نشانه هایی از تجزیه عضلات و آسیب کلیه باشد.
- زردی پوست یا زرد شدن سفیدی چشم و یا تغییر رنگ مدفوع به سفید یا سیاه. این علائم ممکن است نشانه ایی از مشکلات کبدی باشد.
- بثورات پوستی با لکههای قرمز و صورتی، به ویژه در کف دستها یا کف پا درد شدید معده. این علائم ممکن است نشانه ای از اختلالات لوزالمعده باشد.
- سرفه، احساس تنگی نفس و کاهش وزن. این علائم ممکن است نشانه ای از بیماری ریه باشد.
- در موارد نادر، ممکن است یک واکنش آلرژیک جدی (آنافیلاکسی) به آتورواستاتین داشته باشید.
آتورواستاتین کبد چرب
پزشک به من اعلام کرده که من کبد چرب و کلسترول بالا دارم. وی همچنین اضافه کرد که کبد من کمی ملتهب است زیرا آزمایشات کبدی من به میزان کمی غیر طبیعی می باشد. او از من درخواست کرد تا لاغر شوم، ورزش کنم و لیپیتور مصرف کنم تا میزان کلسترول من کاهش پیدا کند. من در جایی مطالعه کرده ام که لیپیتور (اتورواستاتین) می تواند عوارض جانبی کبدی داشته باشد. آیا مصرف لیپیتور در فردی مانند من بی خطر است؟
دوز کم استاتین های مانند آتورواستاتین (لیپیتور) در بیماران مبتلا به بیماری خفیف کبدی بی خطر می باشد (به عنوان مثال، بیماران با کبد چرب و آزمایش خون غیر طبیعی کبد به میزان کم مانند ALT و AST). از آنجا که علت کبد چرب بسیاری از افراد به دلیل چاقی می باشد، به همین دلیل باعث افزایش خفیفی در AST و ALT می شود.
کاهش وزن اضافی به نرمال شدن تست های کبدی کمک می کند. با این وجود، اطلاعات کافی در مورد ایمنی استاتین ها در بیماران مبتلا به بیماری کبدی شدیدتر با افزایش متوسط یا شدید AST یا ALT در دسترس نمی باشد. همچنین نظارت بر سطح آنزیم های کبدی به طور دوره ای بسیار مهم می باشد زیرا در صورت غیر طبیعی بودن تست های کبدی، مصرف استاتین ها باید متوقف شود.

مصرف اتورواستاتین در دوران بارداری و شیردهی
آتورواستاتین در دوران بارداری یا شیردهی توصیه نمی شود، زیرا هیچ مدرک قطعی در مورد بی خطر بودن آن در دوران بارداری وجود ندارد. اگر میخواهید باردار شوید با پزشک خود صحبت کنید. بهتر است مصرف آن را حداقل 3 ماه قبل از تصمیم برای بارداری قطع کنید. اگر هنگام مصرف آتورواستاتین باردار شدید، مصرف دارو را متوقف کرده و به پزشک خود اطلاع دهید.
مشخص نیست که آتورواستاتین وارد شیر مادر میشود یا خیر، اما ممکن است برای کودک شما مشکل ایجاد کند. با پزشک خود درمورد آنچه که برای شما و کودک در هنگام شیردهی بهتر است صحبت کنید. ممکن است بتوان تا زمانی که شما به طور کامل شیردهی را متوقف کنید، شروع مجدد مصرف آتورواستاتین را به تاخیر انداخت.
تداخلات دارویی قرص آتورواستاتین
برخی از داروها بر روی نحوه عملکرد آتورواستاتین تأثیر میگذارند و میتوانند خطر عوارض جانبی جدی را افزایش دهند. داروها عبارتند از:
- برخی از آنتی بیوتیکها و ضد قارچ ها
- برخی از داروهای HIV
- برخی از داروهای هپاتیت C
- وارفارین
- سیکلوسپورین
- کلشی سین
- قرص های ضد بارداری
- وراپامیل، دیلتیازم، آملودیپین
- آمیودارون
اگر شما آتورواستاتین مصرف میکنید و باید یکی از داروهای بالا را هم مصرف کنید، پزشک ممکن است:
- دوز کمتری را تجویز کند.
- داروی استاتین متفاوتی تجویز کند.
- توصیه کند که مصرف را برای مدتی قطع کنید.
داروهای عنوان شده بالا تمامی داروهایی که با آتورواستاتین تداخل دارویی دارند نیستند. برای اطلاع از لیست کامل کاغذ داخل بسته دارویی را مطالعه کنید یا با داروساز خود مشورت کنید.
نکات ضروری قبل از مصرف آتورواستاتین
در صورت داشتن هر کدام از تجربه های زیر مصرف قرص آتورواستاتین برای شما مناسب نیست و باید حتما این شرایط را به پزشک خود اطلاع دهید:
- در گذشته به آتورواستاتین یا هر داروی دیگر واکنش آلرژیک نشان دادهاید.
- مشکلات کبدی یا کلیوی دارید.
- قصد بارداری دارید، احتمال میدهید باردار باشید، باردار هستید ویا شیرده هستید.
- بیماری شدید ریوی دارید.
- قبلا دچار سکته مغزی بعلت خونریزی مغزی شدهاید.
- الکل مینوشید.
- تیروئید کمکار دارید.
- در گذشته هنگام مصرف استاتینها دچار عوارض عضلانی شدهاید.
- بیماری عضلانی (حتی فیبرومیالژی) داشتهاید یا دارید.
مصرف آتورواستاتین با داروهای گیاهی و مکمل ها
گل راعی، علف چای یا هزارچشم (St. John’s wort) یک داروی گیاهی ضد افسردگی است که باعث کاهش میزان آتورواستاتین در خون شما میشود، بنابراین با آتورواستاتین زیاد سازگار نیست. اگر به فکر شروع مصرف گل راعی هستید، با پزشک خود مشورت کنید، زیرا باعث تغییر در عملکرد آتورواستاتین میشود.
دکتر نادر افشاری متخصص قلب و عروق