برخی از افراد به دلیل ژنتیک و سابقه ی خانوادگی خود مستعد بیماری قلبی هستند، فشار خون یک شاخص مهم برای تشخیص بیماری های قلبی در آینده است. با اینکه خطرات مرتبط با فشار خون بالا شناخته شده هستند، فشار خون بسیار پایین نیز می تواند موجب بروز مشکلاتی شود. آیا فشار خون ۷ خطرناک است؟
فشار خون، نیروی جریان خون در مقابل دیواره های شریان های قلب به هنگام پمپاژ خون است و با استفاده از دو عدد اندازه گیری می شود. فشار خون سیستولیک یا عدد بالا، فشار خون شما به هنگام ضربان زدن قلب را اندازه گیری می کند. فشار خون دیاستولیک یا عدد پایین، فشار خون شما را در حالت استراحت قلب بین ضربان ها نشان می دهد.
مطابق با انجمن ملی قلب، ریه و خون، یک عدد فشار خون طبیعی، زمانی ست که برای یک بزرگسال سالم عدد سیستولیک زیر 120 و عدد سیستولیک کمتر از 80 باشد. عدد 60/90 فشار خون پایین محسوب می شود. فشار خون پایین، کم فشاری خون نیز نامیده می شود. به طور کلی، فشار خون پایین خطرناک نیست، مگر اینکه موجب بروز علائم مشکل زا شود.
آیا فشار خون ۷ خطرناک است؟
درمان فشار خون پایین با دارو از زبان دکتر افشاری
علائمی که در صورت پایین بودن فشار خون باید در نظر بگیرید.
اکثر افراد مبتلا به افت فشار خون، هیچ علائمی ندارند. پزشکان به دنبال الگوهایی برای فشار خون پایین مزمن هستند که با یک یا چند علائم زیر همراه هستند. علائمی که باید مراقب آنها باشید، و در صورت مشاهده حتما به پزشک مراجعه کنید:
- سر درد
- گردن درد یا کمر درد
- حالت تهوع
- سرگیجه، سبکی سر یا احساس غش کردن، خستگی یا ضعف
- تنفس سطحی یا سریع
- تاری دید
- کم آبی و تشنگی غیرطبیعی
- عدم توانایی برای تمرکز
- پوست سر، رنگ پریده یا کبود
- افسردگی
- تپش قلب یا ضربان قلب ضعیف یا سریع
فشار خون ۷ روی ۵
به طور کلی فشار خون پایین به فشار سیستولیک کمتر از 9 یا فشار دیاستولیک کمتر از 6 اطلاق میشود (فشار کمتر از 9 روی 6). با اینحال افراد بسیاری، با فشار خون پایین تر از این میزان را نیز به خوبی تحمل می کنند. در غیاب علل خطرناک فشار خون پایین و بدون علامت، این یک وضعیت خوش خیم تلقی میشود.
اما اگر فشار خون پایین در اثر دلایل مهم و خطرناک ایجاد شود(سکته های قلبی، عفونت شدید، خونریزی قابل توجه و … ) حتما باید درمان شود زیرا میتواند منجر به ایجاد شوک و حتی مرگ شود.
همچنین اگر فردی که فشار خون پایین دارد، دچار علامت گردد(احساس گیجی و عدم تعادل، خستگی، از دست دادن هوشیاری و غش کردن و .. حتما باید تحت درمان قرار بگیرد.
علت ابتلا به فشار خون پایین
عوامل دیگری که می توانند منجر به فشار خون پایین شوند:
- بارداری، به ویژه در 24 هفته ی اول
- داروهایی مانند داروهای ادرارآور، مسدود کننده های بتا و ضدافسردگی
- عفونت های سپسیس
- واکنش های آلرژیک آنافیلاکسی یا بیش‌دفاعی
- دیابت
- آنمی یا کم خونی
- کم آبی
- ضربه
- مشکلات قلبی
- مشکلات عصبی یا اختلال سیستم عصبی
- گرمازدگی
- مشکلات تیروئید
درمان فشار خون پایین در منزل
انواع فشار خون پایین
فشار خون انواعی دارد که برحسب نوع آن درمان مناسب انتخاب می شود:
1. کم فشاری خون شدید
معمولاً بر اثر حادثه، عفونت جدی یا واکنش آلرژیک به طور ناگهانی شروع می شود.
2. افت فشار وضعیتی
در یک فرد سالم، سریع بلند شدن بعد از نشستن یا دراز کشیدن می تواند موجب افت سریع در فشار خون شود. گرچه، در برخی از افراد این شرایط ممکن است مداوم باشد و کم فشاری خون ارتواستاتیک یا وضعیتی نامیده می شود. کم آبی بدن نقش مهمی در این شرایط دارد.
3. کم فشاری خون عصبی
زمانی رخ می دهد که فرد به مدت طولانی ایستاده است. این نوع کم فشاری خون در کودکان و افراد جوان یا در زمانی که فرد دچار تب یا بیماری ویروسی شده، شایع تر است.
4. افت فشار خون بعد از مصرف غذا
این شرایط در افراد مسن تر رخ می دهد و موجب سرگیجه یا غش بعد از غذا خوردن می شود. تصور می شود این شرایط بر اثر جمع شدن خون در ناحیه ی شکم برای کمک به هضم غذا اتفاق می افتد.
درمان فشار خون پایین
درمان فشار خون پایین به شدت علائم بستگی دارد و می تواند شامل تنظیم دارو، نوشیدن مایعات برای پیشگیری از کم آبی بدن، اصلاح برنامه ی غذایی یا افزایش مصرف نمک شود. اگر فشار خون پایین شما بر اثر تغییر ناگهانی در وضعیت بدن باشد، سعی کنید به آهستگی بلند شوید. اگر برای مدت زمان طولانی ایستاده اید، پزشک ممکن است از شما بخواهد برای پیشگیری از جمع شدن خون در پاها و برای کمک به گردش خون، جوراب فشاری بپوشید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر فشار خون شما بسیار پایین باشد، اعضای حیاتی بدنتان ممکن است اکسیژن و مواد مغذی کافی دریافت نکنند. این شرایط می تواند منجر به یک شرایط اورژانسی شود که در آن بافت ها و سلول های بدن شما آسیب می بینند یا می میرند. اگر سردی یا رنگ پریدگی پوست را تجربه می کنید فوراً باید تحت مراقبت متخصص قلب و عروق قرار گیرید. برای علائم غیر اضطراری، پزشک شما برای کمک به شناسایی علت فشار خون پایین آزمایشاتی را انجام می دهد تا یک راه حل مناسب پیدا کند.
تشخیص فشار خون پایین از دیگر علائم
اکثر افراد معمولاً برای اولین بار در مطب پزشک متوجه می شوند که دارای فشار خون پایین هستند. برخی از آنها ممکن است زمانی که فشار خون خود را در خانه چک می کنند، متوجه فشار خون پایین مزمن شوند. اگر علائم بالا را دارید باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک از شما در مورد علائمتان، سوابق پزشکی گذشته، داروهای مصرفی و آزمایش های پیشین سؤال می کند. شما ممکن است تحت معاینه فیزیکی و دیگر آزمایشات قرار بگیرید.کنترل این شرایط بسته به علت فشار خون پایین متفاوت خواهد بود.
پیشگیری از فشار خون پایین و علائم آن
اگر پزشک تشخیص داده که دچار فشار خون پایین هستید، ممکن است برای پیشگیری از علائم راهکارهای ساده ای را ارائه دهد. برای مثال:
- به آرامی بلند شوید.
- مقدار زیادی آب بنوشید.
- از مصرف الکل خودداری کنید.
- جوراب فشاری بپوشید.
- تمرینات ورزشی خود را به حالت نشسته یا رو به کمر انجام دهید.
- زمانی که بلند می شوید به چیزی تکیه دهید.
- حرکاتی مانند انقباض کردن عضلات پا یا قراردادن پا روی هم به هنگام ایستادن می تواند علائم افت فشار خون وضعیتی را کاهش دهد و فشار خون را بالا ببرد.
اگر احساس سرگیجه می کنید، چند دقیقه بنشینید یا دراز بکشید. همچنین می توانید بنشینید و سر خود را بین زانوهای خود قرار دهید. این کار باعث می شود فشار خون شما به حالت طبیعی برگردد و به رفع علائم شما کمک کند. اگر پزشک برای کمک به پیشگیری از مشکل فشار خون پایین، دارو تجویز کرده، آنها را مرتب مصرف کنید.
دکتر نادر افشاری، متخصص قلب و عروق