معمولا برای اکثر مردم چند هفته طول میکشد تا بعد از آنژیوپلاستی یا استنت گذاری به فعالیت‌های عادی خود بازگردند. پیش از اینکه بیمارستان را ترک کنید، دستورالعمل‌های دقیقی برای ورزش، داروها، ویزیت‌های بعدی، مراقبت مداوم از زخم و از سرگیری فعالیت های عادی، به شما داده می شود. شما برای زندگیبعد از آنژیوپلاستی، تشویق به شرکت در برنامه توانبخشی قلبی می شوید، که برنامه‌ای مختص حمایت از شما در هر مرحله، طی بهبودی و بازگشت به روال روزمره خود، است.
بعد از آنژیوپلاستی چه بخورم؟
پس از آنژیوپلاستی، باید روی تغذیه سالم تمرکز کنید. این کار به بدن شما کمک میکند تا ترمیم یابد، خطر عوارض را کاهش می دهد و به شما کمک می کند تا به خوبی بهبود یابید. یک رژیم غذایی سالم همچنین خطر تشکیل دوباره ی پلاک در شریان های شما را کاهش می دهد.
بسیاری از مطالعات نشان داده اند که رژیم غذایی غنی از میوه‌جات، سبزیجات، غلات کامل، مغزها و دانه‌ها می تواند خطر بیماری قلبی را در شما کاهش دهد. یک رژیم غذایی سالم مقدار زیادی مواد مغذی محافظ قلب مانند ویتامین ها، مواد معدنی، آنتی اکسیدان ها و فیبرهای غذایی را برای بدن شما فراهم میکند. در حالت ایده آل، رژیم غذایی شما باید شامل موارد زیر باشد:
- گوشت و یا جایگزین های گوشت مانند بوقلمون، توفو، حبوبات و مغزها (آجیل)
- ماهی، 2 وعده در هفته از ماهی های روغنی مانند سالمون، ماکرل یا ساردین به شما کمک می کند تا مقدار زیادی از چربی های امگا 3 سالم برای قلب دریافت کنید.
- غلات کامل، انتخاب های مناسب از غلات کامل شامل نان یا کراکر سبوس دار، برنج قهوه ای، ماکارونی سبوس دار، کینوآ، جوانه گندم، جو، چاودار، جو دوسر، آرد ذرت، آرد سمولینا
- لبنیات، ترجیحا کم چرب
- چربی های سالم، مقدار کمی از چربی ها و روغن های سالم از آجیل، دانه ها، آووکادو و ماهی های روغنی
- آب، از مصرف نوشیدنی های شیرین پرهیز کنید و الکل را فقط در حد اعتدال بنوشید.
- مصرف نمک خود را کاهش دهید، در هنگام پخت و پز تا حد امکان از نمک کمتری استفاده کنید زیرا به کاهش فشار خون و جلوگیری از احتباس مایعات کمک می کند.
- از غذاهای شیرین پرهیز کنید، این غذاها اغلب به جای غذاهای سالم مصرف می شوند و می توانند موجب افزایش وزن شوند.
بعد از آنژیوپلاستی چه داروهایی باید بخورم؟
پس از آنژیوپلاستی داروهایی برای کاهش ریسک عوارض و حوادث قلبی در آینده، داده می شود. داروها زمانی بهتر عمل می کنند که شما در تمامی زمینه های زندگی خود سالم باشید – برای مثال، ورزش کردن، ترک سیگار و مصرف رژیم غذایی سالم
✅ به طور کلی، یکی یا بیشتر از داروهای زیر به شما داده می شود:
- ضد پلاکت ها: این داروها به جلوگیری از تشکیل لخته های خون در داخل استنت و جلوگیری از حمله قلبی، سکته مغزی یا سایر مشکلات قلبی کمک می کنند.
- استاتین ها (داروهای کاهنده چربی): استاتین ها سطح کلسترول در خون شمارا کنترل می کنند و مطالعات بزرگ نشان داده اند که آنها می توانند خطر بیماری عروقی، سکته های قلبی و مغزی را کاهش دهند.
- داروهای فشارخون: اگر شما سابقه ی بیماری قلبی داشته باشید (مثلا فشارخون بالا، سکته قلبی، یا نارسایی قلبی)، ممکن است نیاز به مصرف بتابلوکرها و یا مهار کننده های ACE داشته باشید، که داروهایی برای کنترل فشارخون بالا و پیشگیری از آنژین و سکته قلبی هستند.
✅ با مصرف دارو برای جلوگیری از تشکیل لخته داخل استنت، خون شما نسبت به قبل از عمل، رقیق تر خواهد شد. در نتیجه، مواردی وجود دارد که باید از آنها مطلع باشید:
- متوجه خواهید شد که به راحتی بدنتان کبود می شود.
- هر گونه بریدگی روی پوست خونریزی طولانی تری خواهد داشت.
- اگر کار یا سرگرمی شما شامل استفاده از اشیاء تیز است، باید لباس محافظ بپوشید.
چگونه بعد از آنژیوپلاستی، خطر مشکلات قلبی آینده را کاهش دهم ؟
- فشارخون بالا
- کلسترول بالا
- داشتن اضافه وزن
- بی تحرکی
- دیابت
- افسردگی
- انزوا‌ی اجتماعی
- استعمال دخانیات
ممکن است نیاز به آزمایشات چکاپ مثل ، آزمایشات خون، اکو قلب و عکس قفسه سینه، در سال اول بعد از استنت گذاری، داشته باشید. گاهی، ممکن است احساس ناراحتی تیز و خفیف در قفسه سینه کنید. این حس ها ممکن است بیایند و بروند.
گمان می شود که این‌ها به علت عمل آنژیوپلاستی ایجاد می شوند و اورژانسی نیستند. این با احساس ناراحتی قفسه سینه که شما را به بیمارستان آورده متفاوت است. شما می توانید درمورد انواع مختلف ناراحتی قفسه سینه، در اینجا بخوانید. اگر این احساسات را تجربه می کنید، با پزشک یا تیم توانبخشی قلبی خود صحبت کنید.
در اینجا بخوانید: علت درد قفسه سینه
در صورتی که درد قفسه‌ی سینه ای دارید که بیشتر از 10 دقیقه طول می کشد و شبیه به دردی است که قبلا شمارا به بیمارستان آورده، با آمبولانس تماس بگیرید و بلافاصله به اورژانس نزدیکترین بیمارستان بروید.
چگونه بعد از استنت گذاری فعالیت های روزمره‌ام را از سر گیرم ؟
همانطور که درحال بهبودی پس از آنژیوپلاستی یا استنت گذاری هستید، باید به آرامی به فعالیت های عادی خود بازگردید.
- رانندگی: اگر حمله قلبی نداشته اید، می توانید 2 روز پس از عمل رانندگی را شروع کنید. اگر حمله ی قلبی داشته اید، بنابراین، باید برای زمان شروع رانندگی با پزشک خود مشورت کنید. همچنین، اگر راننده‌ی یک وسیله نقلیه تجاری از جمله تاکسی هستید، به مدت 4 هفته نمی‌توانید رانندگی کنید و نیاز به مجوز از پزشک دارید.
- وزنه برداری: بهتر از بلندکردن اشیا سنگین‌تر از 5 کیلوگرم، برای 1 هفته پرهیز کنید. درصورتی که شغل یا سرگرمی شما شامل فعالیت بدنی سنگین است، این موارد را با پزشک یا تیم توانبخشی قلبی خود در میان بگذارید
- مسافرت: فلزیاب های مورد استفاده در فرودگاه ها و سایر مناطق غربالگری روی استنت ها تأثیر نمی گذارند. استنت شما باعث از بین رفتن و خاموش شدن فلزیاب نمی شود.
چگونه بعد از آنژیوپلاستی دوباره ورزش را شروع کنم؟
ورزش به شما کمک می کند تا سریع‌تر بهبود یابید، و یک مولفه ی اصلی در سبک زندگی سالم است. ورزش سطح آمادگی جسمانی شمارا افزایش داده، به کنترل فشار خون، وزن و کلسترول کمک می کند، و شمارا آرام نگه می دارد. با پیاده روی ساده و کوتاه شروع کنید و به تدریج مدت و شدت آن را افزایش دهید.
شما می توانید تا زمانی که احساس راحتی می کنید هر مقدار که بخواهید قدم بزنید، و پیاده روی روزانه – اگر فقط چند دقیقه باشد- ایده آل است. درصورتی که هرگونه سوال راجع به برنامه ورزشی خود دارید، از پزشک خود بپرسید.
دکتر نادر افشاری، متخصص قلب و عروق در تهران