کاردیوسپرین یک داروی رایج برای رفع انواع خفیف درد، گرفتگی و تب است. این دارو بدون نسخه به فروش رفته و می توان آن را به عنوان یک ضد التهاب یا رقیق کننده خون مصرف کرد. اهداف مصرفی روزانه آن شامل رهایی از سردرد، کاهش تورم و کاهش تب هستند. کاردیوسپرین در صورتی که به صورت روزانه مصرف شود می تواند خطر مشکلات قلبی عروقی همچون سکته مغزی و حمله قلبی را در افراد پر خطر کاهش دهد.
پزشکان جهت پیشگیری از تشکیل لخته های بیشتر و مرگ بیشتر بافت قلب مصرف کاردیوسپرین را بلافاصله پس از یک حمله قلبی تجویز می کنند. در این مطلب قصد داریم تا مروری اجمالی بر داروی کاردیوسپرین داشته و مصارف، خطرات، تداخلات و عوارض جانبی احتمالی آن را بررسی کنیم.
کاردیوسپرین چیست؟
کاردیوسپرین دارای موارد مصرف متعددی از جمله کاهش درد و تورم، مدیریت بیماری های مختلف و کاهش خطر مشکلات قلبی عروقی در افراد پر خطر است. کاردیوسپرین یک داروی ضد التهاب غیر استروئیدی است که اولین داروی کشف شده در این دسته نیز به شمار می رود.
این دارو حاوی ماده ای به نام سالیسلات بوده که در گیاهانی همچون درخت بید و مورد یافت می شود. اولین موارد مصرف آن به 4000 سال پیش باز می گردد. بقراط با استفاده از پوست درخت بید به رفع درد، تب و سردرد بیماران خود می پرداخت.
موارد استفاده از کاردیوسپرین
مصرف روزانه مقادیر کم کاردیوسپرین می تواند خطر بروز مشکلات قلبی عروقی را در برخی افراد کاهش دهد. لازم به ذکر است که مصرف روزانه این دارو برای همه افراد ایمن نیست. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) این گونه مصرف کاردیوسپرین را تنها تحت نظر پزشک توصیه می کند. در افراد پر خطر از نظر مشکلات قلبی عروقی، کاردیوسپرین با پیشگیری از تشکیل لخته های خونی خطر یاد شده را کاهش می دهد. پزشک ممکن است مصرف روزانه مقادیر کم کاردیوسپرین را به افراد زیر توصیه کند:
- رهایش درد
- کاهش تب
- کاهش التهاب در مقادیر بالا
- رفع التهاب
- مبتلایان به بیماری قلبی و عروقی
- افراد دارای سابقه جریان خون ناکافی مغز
- افراد دارای کلسترول خون بالا
- مبتلایان به فشار خون بالا
- مبتلایان به دیابت
- بیماری های روماتیسمی از جمله آرتریت روماتوئید، پوکی استخوان و دیگر مشکلات التهابی مفصلی
- لوپوس
- التهاب اطراف قلب یا پری کاردیت
مزایای استفاده از کاردیوسپرین نسبت به سایر استروئیدها
این دارو ها استروئید نیستند. استروئید ها اغلب ویژگی هایی شبیه به این دسته دارویی داشته اما برای هر کس مناسب نبوده و می توانند عوارض جانبی ناخواسته ای به همراه داشته باشند. دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی را می توان به عنوان ضد درد های غیر مخدر مصرف کرد.
این بدان معناست که این دارو ها سبب وابستگی فرد نمی شوند. کاردیوسپرین نام تجاری است که اولین بار شرکت داروسازی آلمانی بایر بر این دارو نهاد. نام ژنریک این دارو استیک سالیسیلیک اسید است.
مصرف کاردیوسپرین بعد از حمله قلبی
پزشکان جهت پیشگیری از تشکیل لخته های بیشتر و مرگ بیشتر بافت قلب، مصرف کاردیوسپرین را بلافاصله پس از یک حمله قلبی تجویز می کنند. کاردیوسپرین می تواند بخشی از برنامه درمانی افرادی باشد که به تازگی به مشکلات زیر دچار شده اند:
- جراحی ترمیم عروق خونی همچون آنژیوپلاستی یا جراحی بای پس کرونری
- سکته مغزی خفیف یا حمله ایسکمیک گذرا
- سکته مغزی ایسکمیک که در اثر لخته خون به وجود آمده است.
- مبتلایان به آسیب شبکیه چشم همچون رتینوپاتی
- مبتلایان به دیابتی که بیش از 10 سال از ابتلایشان گذشته است.
- مصرف کنندگان دارو های ضد فشار خون بالا
- افراد در معرض خطر سرطان کولورکتال
آیا مصرف کاردیوسپرین برای کودکان ایمن است؟
پزشکان معمولا مصرف کاردیوسپرین را برای افراد زیر 18 سال توصیه نمی کنند. دلیل آن نیز افزایش خطر ابتلا به یک بیماری جدی به نام سندرم ری است. این سندرم معمولا پس از ابتلا به یک عفونت ویروسی همچون سرما خوردگی، آنفلو آنزا یا آبله مرغان پدیدار می شود. سندرم ری می تواند به آسیب دائمی مغز یا مرگ منجر شود.
البته، امکان دارد پزشک مصرف این دارو را در مبتلایان به بیماری کاوازاکی یا جهت پیشگیری از تشکیل لخته ها پس از یک جراحی قلبی تجویز کند. پزشکان معمولا به جای کاردیوسپرین مصرف استامینوفن یا ایبوپروفن را در مقادیر اندک برای کودکان تجویز می کنند.
خطرات و موارد احتیاط حین مصرف
افراد مبتلا به مشکلات زیر باید در مصرف کاردیوسپرین محتاط بوده و تنها در صورت تجویز پزشک نسبت به مصرف آن اقدام کنند:
- اختلالات خونریزی همچون هموفیلی
- فشار خون بالای کنترل نشده
- آسم
- زخم های پپتیک یا معده
- بیماری کلیوی یا کبدی
افراد باردار یا شیر ده می توانند تحت نظر پزشک مقادیر کم کاردیوسپرین را مصرف کنند. پزشکان معمولا مقادیر بالای کاردیوسپرین را در دوران بارداری توصیه نمی کنند. افراد دارای حساسیت به آسپرین یا دیگر دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی همچون ایبوپروفن باید از مصرف این دارو خودداری کنند. پزشکان این دارو را در هنگام سکته مغزی تجویز نمی کنند زیرا همه سکته های مغزی در اثر تشکیل لخته خونی به وجود نمی آیند.
در برخی موارد، مصرف کاردیوسپرین می تواند وضعیت سکته مغزی را بد تر کند. همچنین، مصرف کنندگان متداول نوشیدنی های الکلی و افرادی که قصد انجام جراحی یا فرایند های دندانپزشکی هر چند کوچک را دارند باید قبل از مصرف کاردیوسپرین به پزشک خود اطلاع دهند.
تداخلات دارویی کاردیوسپرین
تداخلات دارویی به هنگامی گفته می شود که یک دارو اثر گذاری داروی دیگر را کاهش داده یا مصرف همزمان دو دارو شرایط خطرناکی را در بدن ایجاد می کنند. کاردیوسپرین می تواند با بسیاری از دارو های دیگر واکنش دهد. از جمله این دارو ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مسکن های ضد التهاب: نمونه های این دارو ها شامل دیکلوفناک، ایبوپروفن و ناپروکسن هستند. این نوع دارو ها در ترکیب با کاردیوسپرین می توانند خطر خونریزی گوارشی را افزایش دهند.
- مهار کننده های انتخابی باز جذب سروتونین و دیگر دارو های ضد افسردگی: نمونه های این دارو ها شامل سیتالوپرام، فلوکستین، پاروکستین، ونلافاکسین و سرترالین می شوند. این دارو ها در ترکیب با کاردیوسپرین می توانند احتمال خونریزی را افزایش دهند.
- وارفارین: کاردیوسپرین ویژگی ضد انعقادی این دارو را کاهش و خطر خونریزی را در مصرف کننده افزایش می دهد. البته، شرایطی وجود دارند که مصرف همزمان این دو دارو مفید خواهد بود.
- متوتروکسات: متوتروکسات در درمان سرطان و برخی بیماری های خود ایمنی به کار رفته و مصرف کاردیوسپرین می تواند تجزیه آن را در بدن سخت تر کند. این پدیده سبب تجمع مقادیر زیاد متوتروکسات در بدن و مسمومیت با این دارو می شود.
- جهت اطلاع از تداخلات دارویی بیشتر می توان از داروساز خود سوال پرسید.
عوارض جانبی این دارو
رایج ترین عوارض جانبی مصرف کاردیوسپرین شامل موارد زیر هستند:
- تحریک معده یا گوارش
- سو هاضمه
- حالت تهوع
- تشدید علائم آسم
- استفراغ کردن
- التهاب معده
- خونریزی معده
- کبودی
کاردیوسپرین می تواند سبب بروز عوارض جانبی بسیار خطرناکی همچون خونریزی مغزی و گوارشی یا نارسایی کلیوی شود. یک عارضه جانبی نادر از مصرف روزانه مقادیر کم کاردیوسپرین، سکته مغزی ناشی از خونریزی است.
دکتر نادر افشاری متخصص قلب و عروق در تهران