فشار خون بالا که به آن هایپرتنشن نیز گفته می شود، در صورت عدم درمان، می تواند منجر به بیماری های قلبی عروقی، حمله قلبی و یا سکته مغزی شود. اگرچه داروهایی مانند دیورتیک ها (ادرار آور) و بتا بلاکرها می توانند به کاهش فشار خون کمک کنند، اما تنها گزینه درمانی نیستند و درمان‌ های طبیعی نیز (مانند برخی گیاهان دارویی) می توانند به کنترل فشار خون کمک ‌کنند. 

علاوه بر این ها، ایجاد تغییراتی در سبک زندگی (از جمله داشتن یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم) نیز اغلب می ‌تواند برای کنترل فشار خون بالا کمک کننده باشد. بسیاری از افراد مبتلا به فشار خون بالا علاقه دارند تا از راهکارهای طبیعی و کم عارضه تر برای کنترل فشار خون خود استفاده کنند. 

در رابطه با فشار خون بالا نیز به نظر می رسد که برخی گیاهان می توانند تاثیر خوبی در مقابله با این بیماری داشته باشند. اگرچه شواهد علمی مبنی بر اثر بخشی همه آن ‌ها وجود ندارد. بنابراین قبل از استفاده از این گیاهان دارویی، حتما با پزشک خود در این باره صحبت کنید. لازم به ذکر است که استفاده از گیاهان دارویی و مکمل ‌ها هرگز نباید جایگزین داروهای تجویز شده شود.

درمان گیاهی فشار خون بالا

به خاطر داشته باشید که قبل از امتحان کردن هر چیزی، حتما باید با پزشک خود مشورت کنید. زیرا برخی از مکمل ها می توانند در عملکرد بعضی داروها اختلال ایجاد کنند. بنا به دلایل مختلف، بسیاری از مردم ترجیح می دهند برای درمان بیماری های خود (از گلودرد و آلرژی های فصلی گرفته تا اضطراب و افسردگی) قبل از مصرف دارو، درمان های طبیعی و غیر دارویی را امتحان کنند.

1_ درمان فشار خون بالا با مصرف سیر

مطالعات نشان می دهد که مصرف مکمل های حاوی سیر می تواند به کاهش فشار خون بالا کمک کند. به طور متوسط، در بزرگسالانی که 300 میلی گرم عصاره سیر خشک مصرف کردند، فشار خون سیستولیک حدود 7 میلی متر جیوه و فشار خون دیاستولیک حدود 5 میلی متر جیوه کاهش یافت. ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که سیر باید به همراه داروهای فشار خون استفاده شود و به نظر نمی رسد که مصرف سیر به تنهایی، تاثیر مشابهی داشته باشد.

2_ کرفس 

به نظر می رسد که کرفس به دلیل داشتن یک ماده شیمیایی طبیعی به نام 3-n-butylphthalide به کنترل فشار خون کمک می کند. تحقیقات نشان می دهد که این ماده در حیوانات باعث کاهش فشار خون می شود اما آزمایشات اندکی در رابطه با تاثیر آب کرفس بر روی انسان انجام شده است. اگرچه نتایج این تحقیقات امیدوارکننده بوده، اما شواهد کافی برای تایید استفاده از کرفس یا آب کرفس برای درمان فشار خون بالا در دسترس نیست.

2. ریحان

در طب سنتی چینی، از ریحان برای درمان بیماری های قلبی عروقی و مشکلاتی مانند فشار خون بالا استفاده می شود. ریحان سرشار از یک ترکیب گیاهی به نام اوژنول (eugenol) است که با کاهش فشار خون مرتبط است. 

اسانس ریحان شیرین نیز می تواند خواصی داشته باشد که مشابه ماده ای به نام ACE (مهارکننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین) بوده و این امر، با اثرات ضد فشار خون بالا مرتبط است. اگرچه نتایج حاصل از برخی مطالعات اولیه که در رابطه با مکمل‌ های حاوی ریحان و فشار خون انجام شده، امیدوارکننده است، اما هنوز اثبات محکمی برای اثربخشی این گیاه وجود ندارد.

3_ تخم کتان

تخم کتان که به آن بذر کتان نیز گفته می شود، منبع اسیدهای چرب امگا 3 و به خصوص آلفا لینولنیک اسید (ALA) است. مصرف سطوح بالای ALA با کاهش فشار خون مرتبط است. به همین دلیل، مطالعات نشان می دهد که مصرف بذر کتان و یا روغن بذر کتان می تواند به کاهش فشار خون کمک کند.

4_ کاهش فشار خون با مصرف کنجد

کنجد سرشار از ویتامین E است که این ویتامین، با عوامل محافظت کننده از سلامت قلب مرتبط است. تحقیقات در رابطه با خواص ضد فشار خون کنجد همچنان ادامه دارد اما مطالعاتی که تاکنون انجام شده نشان می دهد که مصرف دانه کنجد و یا روغن کنجد می تواند به کاهش فشار خون کمک کند.

5_  جعفری

جعفری یکی از مواد دیورتیک (ادرار آور) شناخته شده است. برخی مطالعات نشان داده که عصاره جعفری، فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را در موش‌ های مبتلا و غیر مبتلا به فشارخون بالا کاهش می ‌دهد. برای تایید این فواید، آزمایشات انسانی بیشتری باید انجام شود.

6_ آویشن

در یکی از مطالعات انجام شده محققان دریافتند که مصرف مکمل ‌های آویشن وحشی، باعث کاهش قابل توجه فشار خون در موش‌ های مبتلا به فشار خون بالا می ‌شود. آزمایشات حیوانی دیگری نیز نشان می دهد که آویشن ممکن است برای کاهش فشار خون و کاهش خطر ابتلا به فشار خون بالا مفید باشد. اما این یافته ها هنوز در رابطه با انسان مورد بررسی و مطالعه قرار نگرفته اند.

7_ زنجبیل

به نظر می ‌رسد که زنجبیل نیز خواص ضد فشار خون بالا دارد. برخی مطالعات نشان می دهد که مصرف زنجبیل در افراد زیر 50 سال، فشار خون سیستولیک را ۶ میلی ‌متر جیوه و فشار خون دیاستولیک را ۲ میلی ‌متر جیوه کاهش می دهد. محققان بر این باورند که زنجبیل حاوی ترکیباتی است که آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) را مهار می کند و به این ترتیب، فشار وارد شده بر روی رگ های خونی را کاهش می دهد.

درمان خانگی فشار خون بالا 

استفاده از گیاهان دارویی، تنها روش درمانی طبیعی برای کاهش فشار خون نیست. شواهد علمی محکمی وجود دارد که نشان می دهد برخی تغییرات سبک زندگی می توانند در پیشگیری و کنترل فشار خون بالا مرحله 1 (فشار سیستولیک بین 139- 130 یا فشار دیاستولیک بین 89-80) موثر باشند. درمان های زیر، نسبت به گیاهان دارویی، برای کنترل فشار خون بالا موثرتر هستند:

1_ ورزش منظم

هم ورزش های هوازی (مانند پیاده روی، دویدن و دوچرخه سواری) و ورزش های مقاومتی (مانند وزنه برداری) به طور قابل توجهی می توانند فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را در کوتاه مدت کاهش دهند. اگر ورزش و فعالیت بدنی را به بخشی از زندگی روزمره خود تبدیل کنید، این تاثیر طولانی مدت می شود. 

ورزش باعث تقویت عضله قلب می شود. بنابراین لازم نیست که قلب، سخت کار کند و درنتیجه فشار زیادی به آن وارد نمی شود. ورزش و فعالیت بدنی می تواند به کاهش وزن نیز کمک کند که این امر، خطر ابتلا به فشار خون بالا را کاهش می دهد.

2_ ترک سیگار

سیگار کشیدن فشار خون را افزایش می دهد و با افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا نیز مرتبط است. ترک این عادت منجر به کاهش سریع فشار خون می شود و در دراز مدت نیز خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد.

3_ رژیم غذایی سالم

رژیم غذایی می تواند بر شانس ابتلا به فشار خون تاثیر داشته باشد. به طوری که داشتن یک رژیم غذایی سالم، هم می تواند خطر ابتلا به فشار خون بالا را کاهش دهد و هم به درمان این بیماری کمک کند. پزشکان اغلب توصیه می کنند که افراد مبتلا به فشار خون بالا از رژیم غذایی DASH پیروی کنند. رژیم DASH یک برنامه غذایی انعطاف پذیر و متعادل است که محوریت آن مصرف مواد غذایی زیر می باشد:

این رژیم غذایی، مصرف چربی های اشباع شده، چربی های ترانس، نمک و سدیم و قندهای افزاوده را نیز محدود می کند. برخی مطالعات نشان می دهد که رژیم غذایی DASH فشار خون را هم در افراد مبتلا به فشار خون بالا و هم سایر افراد، کاهش می دهد.

4_ استرس خود را کاهش دهید.

استرس و اضطراب می تواند باعث افزایش شدید و ناگهانی فشار خون شود که این اتفاق در افراد مبتلا به فشار خون بالا می تواند بسیار خطرناک باشد. سعی کنید استرس خود را با کمک ورزش منظم، بهبود رژیم غذایی و ترک سیگار مدیریت کنید. همچنین می توانید از تکنیک های آرام سازی مانند مدیتیشن، مراقبه، تنفس عمیق و… کمک بگیرید.

چه زمانی باید برای فشار خون به پزشک مراجعه کنیم؟

قبل از شروع مصرف هر گونه مکمل و یا داروی گیاهی، حتما با پزشک خود صحبت کنید. اگر فشار خون شما دائما درحال تغییر است، حتما به پزشک مراجعه کنید. پزشک می تواند وضعیت سلامتی شما را بررسی کند و اقدامات درمانی لازم را برای شما در نظر بگیرد. اگر فشار خون شما بالاتر از 180/120 بوده و علائم زیر را دارید، ممکن است دچار بحران افزایش فشار خون (hypertensive crisis) شده باشید. در این صورت باید فورا به اورژانس مراجعه کنید:

دکتر نادر افشاری، متخصص قلب و عروق در تهران 

3/5 - (186 امتیاز)

فهرست مطالب

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟

3/5 - (186 امتیاز)
پرسش از دکتر