اگر فردی درد فک را تجربه می کند؛ باید به دنبال مراقبت فوری پزشکی باشد، زیرا این درد می تواند نشان دهنده ی حمله ی قلبی باشد. درد فک می تواند زمانی رخ دهد که درد از قفسه ی سینه به نواحی دیگر بدن سرایت می کند. همچنین ممکن است این فرد درد شدیدی را در ستون فقرات، بازوها، پشت، گردن یا معده ی خود تجربه کند. سایر نشانه های سکته قلبی؛ آنژین، فشار یا درد قفسه سینه، حالت تهوع، عرق سرد و سبکی سر می باشد.
با این حال، درد فک می‌تواند حاکی از بیماری های مختلف دیگری باشد؛ مانند آرتریت، ضربه ی فیزیکی، مشکلات مربوط به دندان و مشکلات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ).
این مقاله ارتباط بین درد فک و حملات قلبی را مورد پژوهش قرار می دهد. و همچنین سایر علت های بالقوه ی درد فک و زمان مناسب مراجعه به مراقبت های پزشکی اورژانسی را بررسی می کند.
آیا حمله ی قلبی می تواند باعث فک درد شود؟
بله، طبق منبع موثق، حمله ی قلبی می تواند باعث درد فک شود. با این حال، به طور مستقیم علت این درد نیست؛ درد قلبی می تواند به فک منشعب شود.
چگونه تشخیص دهیم که درد فک ناشی از حمله قلبی است؟
پزشکان هنگام تشخیص اینکه آیا درد فک ناشی از حمله قلبی است یا چیز دیگری، باید علائم فرد را در نظر بگیرند. یکی از شایع ترین علائم حمله ی قلبی، درد قفسه ی سینه یا احساس ناراحتی در مرکز آن است. به طور معمول، این ناراحتی چند دقیقه طول می کشد یا از بین می رود و باز می گردد. فرد ممکن است این درد را به صورت تنگی، فشار، دردناک یا پر بودن ناخوشایند توصیف کند.
درد انشعابی می تواند باعث ایجاد علائم دیگری از حمله ی قلبی شود. هنگامی که درد انشعاب پیدا می کند، روی اعصاب تأثیر گذاشته و از نقاط درد اصلی به سایر نقاط بدن پخش می شود. به عنوان مثال، در طول یک حمله ی قلبی، یک فرد ممکن است گسترش درد را در فک، پشت، یک یا هر دو بازو، گردن و معده احساس کند.
فردی که دچار حمله ی قلبی می شود ممکن است احساس تنگی نفس کند. بنابراین، اگر درد فک همراه با تنگی نفس را تجربه کنند، منطقی است که مشکوک به حمله ی قلبی باشد. علائم بیشتری از حمله ی قلبی عبارتند از:
- حالت تهوع
- ریختن عرق سرد
- سبکی سر
علائم معمولاً به آرامی و تنها با ناراحتی یا درد خفیف شروع می شوند. با این حال، وجود این علائم همراه با درد فک، نیاز به ارزیابی فوری پزشکی دارد.
آیا درد فک در زنان و مردان به یک اندازه نشان از خطر دارد؟
علائم هشدار دهنده ی حمله ی قلبی بین زنان و مردان متفاوت است (مخصوصاً با وجود درد فک). با این که هم مردان و هم زنان ممکن است درد یا ناراحتی قفسه ی سینه را تجربه کنند، علائم دیگر می تواند متفاوت باشد.
به عنوان نمونه، در زنان بیشتر محتمل است که دیگر علائم غیر معمول حمله ی قلبی را تجربه کنند؛ از جمله:
- درد فک
- تنگی نفس
- حالت تهوع یا استفراغ
سایر علل بالقوه ی فک درد
درد فک می تواند به دلیل شرایط مختلفی رخ دهد که ارتباطی با حمله ی قلبی ندارند؛ مثلاً: صدمات فیزیکی، آرتریت و مشکلات دندان.
1_ بیماری عروق کرونر
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) اشاره می‌کند که بیماری عروق کرونر (CAD) ناشی از تجمع پلاک در دیواره ی شریان هایی است که مسئول انتقال خون به قلب هستند. پلاک باعث تنگ شدن رگ ها شده و جریان آزادانه ی خون را سخت تر می کند.
بر اساس CDC، بیماری CAD شایع ترین نوع بیماری قلبی در ایالات متحده است. با این حال، ممکن است شخص تا زمانی که دچار حمله ی قلبی نشود، از ابتلای خود به این عارضه بی خبر باشد. با این همه، CAD علائم و نشانه های دیگری نیز دارد که شایع ترین آن ها آنژین صدری است. آنژین صدری، ناراحتی و درد قفسه ی سینه است که ناشی از کاهش جریان خون می باشد.
اگر فردی دچار حمله ی شدید آنژین شود؛ درد ممکن است به بازوها، گردن، پشت و فک او گسترش پیدا کند. به طور معمول، علائم CAD قبل از حمله ی قلبی آشکار نیستند. بنابراین، افراد باید از عوامل خطر آن آگاه باشند و در مورد این که آیا در معرض خطر هستند یا خیر، با یک پزشک مشورت کنند.
عوامل خطر اصلی عبارتند از:
- داشتن سطح کلسترول خارج از محدوده ی سالم
- داشتن فشار خون بالا
- عدم تحرک فیزیکی
- داشتن اضافه وزن
- سیگار کشیدن
- عدم رعایت یک رژیم غذایی متعادل
- داشتن سابقه ی بیماری قلبی در خانواده
- مسن بودن
2_ اختلال های TMJ
TMJ در کنار صورت قرار گرفته و فک را به کنار سر متصل می کند و به فرد اجازه ی صحبت کردن، خمیازه کشیدن و جویدن می دهد. افراد مبتلا به اختلالات TMJ ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:
- سفتی و چوب شدگی در عضلات فک
- صدا دادن و تق تق دردناک در فک
- احساس درد در فک، صورت یا گردن
- قفل شدن یا حرکت محدود فک
3_ نورآلژی
نورالژی نوعی بیماری عصبی است که باعث ایجاد درد شدید و تیر کشیدن می شود. این وضعیت زمانی ممکن است رخ دهد که اعصاب، آسیب دیده یا تحریک شده باشند. متخصصان، نورالژی ای که بر روی فک تاثیر می گذارد را نورالژی تری ژمینال (درد عصب سه قلو) می نامند.
این بیماری تحریک عصب سه قلو را در بر می گیرد. افراد مبتلا به نورالژی تری ژمینال معمولاً درد شدید شبیه به شوک الکتریکی را در یک طرف صورت تجربه می کنند. اگرچه در ابتدا ممکن است خفیف باشد، اما در صورت عدم درمان می تواند پیشرفت کند.
4_ دندان قروچه
دندان قروچه عارضه ای است که در آن فرد دندان های خود را به هم فشار می دهد و می ساید. این مشکل در زمان بیداری فرد شایع تر است، هر چند که ممکن است در هنگام خواب نیز اتفاق بیفتد. نشانه های معمول دندان قروچه عبارتند از:
- درد آزاردهنده در فک
- سر درد
- آسیب دندان
5_ آرتریت تمپورال
آرتریت تمپورال (که متخصصان اکنون از آن به عنوان آرتریت سلول غول آسا یاد می کنند)، عارضه ای است که در آن رگ های خونی در ناحیه ی گیجگاهی سر دچار التهاب می شوند. این عارضه می تواند بیشتر مواقعی که شخص چیزی می جود، باعث فک درد شود. علاوه بر فک درد، آرتریت تمپورال می تواند منجر به از دست دادن بینایی یک چشم شود که ممکن است قابل برگشت باشد یا نباشد. علائم دیگر عبارتند از:
- خستگی و فرسودگی
- تب
- کاهش وزن غیر قابل توضیح
- سر درد
- درد یا سفتی عضلانی در گردن، باسن یا شانه ها
- سرفه ی خشک
دکتر نادر افشاری متخصص قلب و عروق در تهران