اولین گام برای بهبود سلامتی افراد مبتلا به بیماری های قلبی، تشخیص مشکلات قلبی و نظارت بر آن ها از طریق انجام آزمایش های پیشرفته است. دو مورد از رایج ترین آزمایش های قلب، تست ورزش قلب و تست اکو قلب است. اکثر بیماران با این سوال به ما مراجعه میکنند، که آیا انجام اکو بهتر است یا تست ورزش؟
تست ورزش قلب
تست ورزش یا استرس یک تست غیر تهاجمی است که چگونگی عملکرد قلب را تحت فشار جسمانی ارزیابی می کند. دلیل نامگذاری آن به تست ورزش این است که شامل ورزش کردن فرد برای بالا بردن ضربان قلب است.
تست ورزش می تواند به تشخیص بیماری های قلبی مانند بیماری عروق کرونر و آریتمی ها (که ضربان قلب های نامنظم هستند)، کمک کند. این تست از اجزای اصلی نظارت مستمر برای مبتلایان به بیماری های قلبی است.
تست ورزش بسیار ساده است و نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارد. دستورالعمل های قبل از تست ممکن است برای هر کسی بسته به وضعیتش متفاوت باشد اما به طور کلی باید از مصرف کافئین، نیکوتین و برخی داروها خودداری نمود.
در تست ورزش، پزشک ابتدا به قلب و ریه ها گوش می دهد. سپس برای کنترل فشار خون و ریتم قلب بیمار، الکترودهایی را به قفسه ی سینه و پاهای او وصل می کند و یک کاف فشارسنج بر بازویش می بندد.
بعد از آن، تست با راه رفتن روی تردمیل یا رکاب زدن روی یک دوچرخه ی ثابت شروع می شود. در حین آن، پزشک ضربان قلب را بررسی کرده و عملکرد قلب را تحت فشار فعالیت بدنی ارزیابی می کند. شخص باید هر گونه درد قفسه ی سینه، تنگی نفس یا سایر علائمی که در هر نقطه از بدن خود تجربه می کند را به پزشک اطلاع دهد.
پس از تمام شدن تست ورزش، احتیاجی به گذراندن دوره ی نقاهت نیست. تیم پزشکی نتایج آزمایش را به منظور شناسایی مشکلات قلبی بررسی می کند و به اطلاع بیمار می رساند.
اکوکاردیوگرام یا اکو قلب
اکوکاردیوگرام یا اکو، نوعی اسکن اولتراسوند (سونوگرافی) برای ارزیابی سلامت قلب است. سونوگرافی نیز آزمایشی غیر تهاجمی است که از امواج صوتی بی ضرر برای ایجاد تصاویری از قلب استفاده می کند.
تست اکو به دلایلی مانند موارد زیر ممکن است به بیمار توصیه شود:
- تشخیص نقص مادرزادی قلب
- تشخیص بیماری قلبی
- ارزیابی سلامت حفره ها و دریچه های قلب
اکوکاردیوگرافی یکی از روتین های مراقبتی برای افراد مبتلا به بیماری قلبی است. همچنین، این تست می تواند به منظور ارزیابی میزان عملکرد یک درمان خاص و نظارت بر سلامت قلب بیمار در طول زمان استفاده شود.
هیچ آمادگی خاصی برای انجام تست اکو لازم نیست. برای انجام این تست، شخص بایستی روی میز مخصوص به پهلوی چپ خود دراز بکشد تا پزشک، پروب سونوگرافی را روی قفسه ی سینه حرکت می دهد و در همان حال، تصاویری از قلب را ثبت می کند. شخص باید در طول مدت تست که از ابتدا تا پایان آن حدود 40 دقیقه طول می کشد، در حالت دراز کشیده باقی بماند. سونوگرافی دردناک نیست و می توان پس از خارج شدن از مطب پزشک، به فعالیت های عادی روزانه ی خود بازگشت.
اکو بهتر است یا تست ورزش
تست استرس اکو نتایج کاذب کمتری (چه مثبت و چه منفی) نسبت به تست های دیگر دارد و به طور قطع به زودی به تست منتخب متخصصان قلب و عروق و پزشکان عمومی تبدیل خواهد شد. اما بطور کلی بسته به بیماری شما و نتایجی که پزشک به آن احتیاج دارد انجام هر کدام را به شما پیشنهاد خواهد داد. بیماران پر خطر با پیشینه ی قوی بیماری عروق کرونر (CAD)، بهتر است برای تشخیص بهتر آنژیو قلب انجام دهند.
دکتر نادر افشاری، متخصص قلب و عروق در تهران