یکی از علائم شایع بیماری عروق کرونر، درد قفسه سینه است. اما افرادی که بیماری در آنها وخیم نیست و انسداد شدید عروق کرونر ندارند هم می توانند درد قفسه سینه را تجربه کنند. علت این امر می تواند «اسپاسم قلبی» باشد.
اسپاسم عروق کرونر یا اسپاسم قلبی
در زمان اسپاسم قلبی، عروق کرونر دچار انقباض شده و پس از مدتی این گرفتگی بر طرف می شود (به عبارت ساده تر، می گیرد و ول می کند). این انقباض باعث اختلال در خون رسانی موقت به عضله ی قلب (ایسکمی) خواهد شد. بیماری عروق کرونر، موجب تنگ شدن یک یا چند شریان کرونری می شود.
اما به یاد داشته باشید که شما بدون داشتن بیماری جدی عروق کرونری، می توانید اسپاسم قلبی را تجربه کنید. با این وجود، تحقیقات نشان داده است که اکثر بیمارانی که اسپاسم قلبی را تجربه می کنند، حداقل به یک بیماری خفیف عروق کرونر مبتلا هستند.
علائم و نشانه های اسپاسم عروق کرونر
علائم رایج بیماری عروق کرونر شامل موارد زیر میشود:
- درد
- سنگینی
- تنگی
- سوزش یا فشار در ناحیه قفسه سینه
علت این علائم، گرفتگی های شدید در یک یا چند شریان می باشد. درد قفسه سینه معمولاً در حین انجام فعالیت (فعالیت های بدنی، غذا خوردن، استرس شدید، قرار گرفتن در معرض سرما) بروز پیدا می کند.
تفاوت علائم اسپاسم با آنژین
با این وجود، اسپاسم قلبی که با نام های «آنژین متغیر» یا «آنژین پرینزمتال» نیز شناخته می شود، علائمش متفاوت است. آنژین، معمولاً شب ها در زمان خواب یا استراحت رخ می دهد و درد آن می تواند شما را بیدار کند. همچنین، این درد می تواند شدید بوده و فشار زیادی به شما وارد کند، به طوری که شما از درد بیهوش شوید!
اسپاسم ها معمولاً کمتر از 15 دقیقه طول می کشند. همچنین، این اسپاسم ها می توانند چند بار در سال، یا حتی چند بار در روز، با شدت های متغیر اتفاق بیفتند.
تشخیص اسپاسم قلبی
برای تشخیص اسپاسم قلبی، ممکن است لازم باشد که شما تا 48 ساعت از مانیتور متحرک استفاده کنید. این مانیتور، ضربان های الکتریکی قلب شما را حتی هنگام خواب ثبت می کند. به عنوان مثال، اگر شما نیمه شب دچار درد قفسه سینه شدید، ممکن است پزشک بتواند تغییراتی را در نوار قلب (EKG) مشاهده کند که مدرکی برای اثبات اسپاسم قلبی است. با این حال، همه ی بیماران ممکن است این تغییرات EKG را نداشته باشند.
برای تشخیص اسپاسم عروق کرونر، ممکن است برخی از پزشکان از نوعی تست استرس به نام «تست استرس ارگونووین» استفاده کنند. ارگونووین (Ergonovine) دارویی است که معمولاً در طول آنژیوگرافی قلبی، توسط IV به بیمار تزریق می شود. این دارو به عنوان محرک برای اسپاسم قلبی عمل می کند (باعث اسپاسم قلبی می شود). بنابراین، معمولاً در عرض چند دقیقه، پزشک می تواند اسپاسم قلبی را مشاهده کند.
سپس، پزشک داروی دیگری را برای رفع اسپاسم به داخل عروق کرونر تزریق می کند. نوار قلب شما در این مدت (قبل از آزمایش، در حین آزمایش و بعد از آزمایش) ثبت می شود. بنابراین، اگر شما مشکل اسپاسم عروق کرونر را داشته باشید، پزشک می تواند با مشاهده ی نوار قلب شما و آنژیوگرافی آن را تشخیص دهد.
درمان اسپاسم قلبی
هدف از درمان اسپاسم قلبی رفع علائم آزاردهنده ی آن است. به عنوان مثال:
- کنترل و کاهش درد قفسه سینه
- جلوگیری از حمله ی قلبی
- پیشگیری یا محدود کردن دوره های اسپاسم های بعدی
برای مثال، عوارض جانبی مسدود کننده های کلسیم می تواند شامل تورم پاها و افت ضربان قلب باشد. اما پزشک می تواند در مدیریت این عوارض به شما کمک کند. بنابراین بهتر است مراحل درمانی را زیر نظر پزشک طی کنید. علاوه بر داروهایی که مصرف می کنید، اینکه شما تا چه اندازه ریسک بیماری های قلبی را کاهش می دهید و از عوامل ایجاد اسپاسم قلبی جلوگیری می کنید، از اهمیت بالایی برخوردار است.
آیا اسپاسم میتواند باعث حمله ی قلبی شود؟
اسپاسم قلبی می تواند موجب حمله ی قلبی شود. اما در مواردی که بیمار، مسدود کننده های کلسیم مصرف می کند، احتمال این خطر بشدت کاهش می یابد. 40 درصد از بیماران مبتلا به اسپاسم قلبی، دچار سنکوپ (بیهوشی) در زمان آنژین می شوند. در این افراد، اسپاسم به همراه ضربان قلب شدیداً نامنظم اتفاق می افتد.
اگر اسپاسم قلبی مدت زمان طولانی ادامه یابد، ممکن است بیمار دچار حمله ی قلبی شوند. در صورت مشاهده ی هرگونه از علائم زیر فوراً با اورژانس (115) تماس بگیرید:
- زمانی که درد قفسه ی سینه ی شما پس از مصرف دو دوز گلیسیرین کم نشده است.
- در کنار اسپاسم، علائم دیگر سکته قلبی را دارید.
- احساس بیهوشی دارید.
عوامل تشدید کننده خطر اسپاسم قلبی
اسپاسم قلبی با موارد زیر در ارتباط است:
- اسپاسم یا گرفتگی سایر شریان ها، که باعث بیماری هایی مثل میگرن یا سندرم ریناد می شود.
- تیروتوکسیکوز (تیروئید پرکار)
- بیماری های آلرژیک مزمن مانند Samter’s Triad (آسم، پولیپ بینی، حساسیت به آسپرین)
- مصرف دخانیات
- نوشیدن بیش از حد الکل
- برخی از داروهای شیمی درمانی
- پایین بودن منیزیم بدن