یکی از موادی که می تواند باعث تپش قلب شود، کافئین است. برخی افراد نسبت به مصرف هر میزان ماده محرک، حساس هستند، اما نوشیدنیهای بر پایه اسپرسو، بروز تپش قلب ناشی از کافئین را در میان افراد افزایش داده است. کاهش مصرف و یا کنار گذاشتن نوشیدنی های حاوی کافئین مانند قهوه یا نوشابه، می تواند تپش قلب ایجاد شده را بهبود بخشد.
مصرف بیش از حد شکلات نیز می تواند در برخی افراد تپش قلب ایجاد کند و برخی بیماران نیز با نوشیدن بیش از حد الکل به تپش قلب دچار می شوند. مصرف برخی از داروهایی که بدون نسخه قابل خریداری اند، مانند داروهای سرماخوردگی و آلرژی که حاوی ترکیبات ضداحتقان (سودوافدرین) هستند، اغلب میتواند منجر به بروز ناگهانی تپش قلب شود.
در اغلب موارد، تپش قلب بدون هیچ عامل محرک مشخصی بروز پیدا می کند. با این حال عواملی همچون خستگی، استرس و کمبود خواب نیز می توانند منجر به بروز تپش قلب و یا بدتر شدن آن شوند.
آیا واقعا تپش قلب دارم؟
ارزیابی تپش قلب مانند هر بیماری دیگری، معمولاً با بررسی سوابق بیمار و مواردی مانند غذاها، نوشیدنیها و داروهای مصرفی بیمار شروع میشود. سپس، پزشک یک معاینه فیزیکی کامل، با تمرکز بر بررسی عملکرد قلب و ریه ها، انجام می دهد. از لحاظ بررسی های آزمایشگاهی، تپش قلب با توجه به وضعیت کلی بیمار و یافته های حاصل از معاینه فیزیکی تشخیص داده می شود. در بیشتر موارد، تپش قلب منشأ بسیار بی خطری دارد و برای تشخیص علت آن، تنها گرفتن یک شرح حال کامل از بیمار و انجام معاینات فیزیکی، نوار قلب (EKG) و برخی آزمایشات خون لازم است.
در صورتی که تپش قلب با علائم شدیدتری مانند سرگیجه شدید و یا غش کردن بیمار بروز پیدا کند، ارزیابی جامع تری باید انجام شود. این ارزیابی ممکن است شامل سونوگرافی قلب، تست ورزش، آزمایش خون، آزمایش تیروئید، نوار قلب (EKG) یا هولتر قلب باشد. در صورتی که یک بیماری جدی قلبی زمینه ساز علائم تپش قلب باشد، برخی از بیماران ممکن است به بررسی های تهاجمی نیاز داشته باشند.
آیا تنگی نفس و تپش قلب نشان از بیماری جدی دارد؟
تپش قلب می تواند با تنگی نفس همراه باشد، یعنی این دو عارضه ممکن است با هم و بدون وجود یک بیماری جدی دیگری بروز پیدا کنند. این وضعیت نشان می دهد که بی نظمی ریتم قلب، یک علامت مهم و قابل توجه است و ممکن است به ارزیابی جامع تری نیاز داشته باشد. به طور کلی، هر چه علائم جدی تری مانند سرگیجه، غش کردن، درد قفسه سینه و تنگی نفس بروز پیدا کند، فرد باید مشکل را جدی تر در نظر بگیرد.
در صورتی که فرد، بیماری قلبی شناخته شده ای مانند سکته قبلی (MI)، نارسایی احتقانی قلب (CHF)، کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک (HCM) و سایر موارد را داشته باشد، علائم تپش قلب باید به طور کامل ارزیابی شود.
تپش قلب چه خطراتی به همراه دارد؟
بی نظمی ریتم قلب معمولا به خودی خود هیچگونه آسیبی به قلب وارد نمی کند. بیمارانی که ضربان قلب سریع دارند، در طولانی مدت، در معرض خطر بزرگ شدن قلب و نارسایی قلبی قرار می گیرند. بزرگ شدن قلب اغلب به همراه فیبریلاسیون دهلیزی اتفاق می افتد که یکی از علل بسیار شایع تپش قلب می باشد.
بیماران می توانند سال ها بدون اینکه متوجه آسیبی شوند، به فیبریلاسیون دهلیزی دچار باشند، اما برخی از بیماران با علائم بسیار کم، ممکن است ریتم سریع و نامنظم قلب را به همراه علائم نارسایی قلبی تجربه کنند. همچنین، فیبریلاسیون دهلیزی می تواند منجر به لخته شدن خون و در نتیجه افزایش خطر بروز سکته مغزی شود.
آیا بارداری می تواند منجر به تپش قلب شود؟
برخی افراد، اولین بار در دوران بارداری خود ضربان قلب سریع و تپش قلب را تجربه کرده اند. از آنجا که بارداری باعث ایجاد تغییرات قابل توجهی در حجم خون می شود و همچنین فشار مضاعفی را بر قلب وارد می کند، می تواند زمینه ی فعالیت سریع تر قلب را ایجاد کند. تپش قلب در دوران بارداری لزوما به دلیل بروز مشکل خاصی در قلب اتفاق نمی افتد.
پس از دوران بارداری، ممکن است تپش قلب برطرف شده و یا فقط در شرایط استرس زا بروز پیدا کند. از طرف دیگر، در زنانی که پیش از باردار شدن سابقه مشکلات مربوط به ریتم قلب یا غش کردن وجود دارد، در دوران بارداری به دلیل افزایش حجم خون و برون ده قلبی، علائم به طور چشمگیری کاهش می یابد.
برای پیشگیری از تپش قلب چه داروهایی تجویز می شود؟
داروهای زیادی برای درمان اختلالات جدی تر مربوط به ریتم قلب کاربرد دارند. این داروها معمولاً توسط متخصصان قلب تجویز می شوند زیرا عوارض قابل توجهی دارند و در صورتی که به طور صحیح مصرف نشوند، می توانند منجر به مشکلات جدی قلبی عروقی، حتی ایست قلبی و یا مرگ ناگهانی شوند.
در صورت مصرف صحیح، داروها می توانند از بروز اختلالات ریتم قلب پیشگیری کنند و بسیار مفید باشند، با این حال بیشتر بیماران به دلیل هزینه و عوارض جانبی این داروها، ترجیح می دهند از آن ها استفاده نکنند.
ضربان ساز قلب چگونه می تواند به بهبود تپش قلب کمک کند؟
در سالهای اخیر، ضربانسازها و برخی دستگاههای پیشرفته در بیماران مبتلا به شدیدترین انواع اختلالات ریتم قلب، مورد استفاده قرار می گیرند. ضربان ساز با فرستادن یک شوک الکتریکی به طور خودکار، ریتم قلب را تصحیح می کنند. این دستگاه ها بسیار تخصصی بوده و معمولاً توسط متخصصان قلب تجویز و آزمایش می شوند.
آیا مصرف داروهای گیاهی در پیشگیری از بروز تپش قلب موثر است؟
در حال حاضر داروی گیاهی که به طور خاص در پیشگیری و یا درمان تپش قلب موثر باشد، موجود نیست اما کمبود پتاسیم یا منیزیم در بدن ممکن است باعث تپش قلب و در برخی موارد نیز اختلالات جدی ریتم قلب شود. در این موارد استفاده از برخی مکمل ها و یا مواد غذایی حاوی پتاسیم و منیزیم بسیار مفید می باشد.
علت تنگی نفس ناگهانی
هنگامی که تنگی نفس ناگهانی رخ می دهد، تعدادی از موارد می تواند علت آن باشد، به همین دلیل است که باید فورا با پزشک خود مشورت کنید. به عنوان مثال، یک انسداد راه هوایی فوقانی، مانند یک تکه غذا که در گلوی شما گیر کرده است، می تواند تنفس شما را مسدود کند. برخی از دلایل احتمالی دیگر عبارتند از:
- مسمومیت با مونوکسید کربن
- سکته قلبی
- فشار خون پایین
- شعله ور شدن آسم
- پنومونی
- آمبولی ریه
- پریشانی عاطفی یا حمله پانیک
دکتر نادر افشاری متخصص قلب و عروق